Kukurydza na stałe zagościła na naszych polach i choć jej uprawa jest dosyć prosta, to nadal część rolników popełnia wiele błędów, które mogą znacznie obniżyć poziom plonów ziarna. Warto, więc zwrócić uwagę na istotne elementy agrotechniki, które przy ich poprawnym stosowaniu mogą wpłynąć na wysokość i jakość plonu.

Nie ma przedplonów nieodpowiednich

Dla uprawy kukurydzy nie ma przedplonów nieodpowiednich. Jednak najczęściej uprawiana jest na stanowisku po roślinach zbożowych lub w monokulturze. Uprawa kukurydzy w monokulturze nie powinna trwać dłużej niż 3‑4 lata, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo kompensacji chwastów, nasilenia występowania szkodników oraz zubożenia gleby w mikroskładniki.

Niestety kukurydza jest rośliną ciepłolubną i ma duże wymagania glebowe. Najwyższe plony osiąga na glebach próchnicznych, nie kwaśnych i szybko nagrzewających się wiosną. W temperaturach poniżej 10°C jej wzrost i rozwój jest bardzo wolny. W naszych warunkach klimatycznych dość istotnym czynnikiem ograniczającym plonowanie kukurydzy jest niedostatek opadów. W okresie od kiełkowania do początku kwitnienia gatunek ten potrzebuje od 60‑100 mm opadu w miesiącu, natomiast w okresie krytycznym (2 tygodnie przed i 3 tygodnie po kwitnieniu kolb) około 150 mm.

Jesienna uprawa roli musi być wykonana bardzo starannie

Jesienią wykonujemy orkę przedzimową na głębokość warstwy ornej i pozostawiamy rolę w ostrej skibie. Pamiętajmy również o tym, że sposób uprawy zależy od rodzaju przedplonu. I tak, po roślinach okopowych wykonujemy kultywatorowanie z broną i orkę przedzimową, po roślinach zbożowych i mieszankach zbożowo – strączkowych – podorywkę z kilkakrotnym bronowaniem i orkę przedzimową, po roślinach motylkowatych, trawach i ich mieszankach – talerzowanie i orkę przedzimową, a po kukurydzy - talerzowanie i orkę przedzimową.

Wiosną zabiegi uprawowe należy ograniczyć do minimum

Młode siewki kukurydzy są bardzo wrażliwe na osiadanie gleby, dlatego wiosną nie powinniśmy stosować orki wiosennej ani aktywnych narzędzi doprawiających glebę. Podstawowa zasada w przygotowaniu pola pod kukurydzę to uprawa roli na głębokość, na którą wykonuje się siew. Wiosenne zabiegi uprawowe rozpoczynamy wczesną wiosną. Gdy wierzchy skib bieleją, a gleba się już nie maże włókujemy i bronujemy pole. Zabiegi te mają na celu przerwanie parowania, ogrzanie gleby i wyrównanie pola, a także pobudzenie do kiełkowania nasion chwastów. Pamiętajmy również o tym, że rozpoczęcie prac polowych przy nadmiernej wilgotności gleby prowadzi do niszczenia struktury gleby oraz tworzenia się głębokich kolein na powierzchni pola. Bezpośrednio przed siewem glebę należy doprawić, najlepiej za pomocą zestawu uprawowego. Wykonanie takiego zabiegu umożliwia rozkruszenie brył, wyrównanie pola i spulchnienie gleby do głębokości siewu nasion.

Sukces w uprawie kukurydzy zależy od poprawności nawożenia

Kukurydza ze względu na wysoką produkcję biomasy ma stosunkowo wysokie wymagania pokarmowe. Potrzeby pokarmowe kukurydzy są duże zarówno w stosunku do makro- jak i mikroskładników.Gdy odczyn gleby jest niższy niż 5,5 po zbiorze przedplonu wskazane jest wapnowanie gleby. Należy także uzupełnić ewentualne niedobory magnezu, gdyż kukurydza pobiera duże ilości tego składnika i wyjątkowo źle rośnie na glebach ubogich w magnez. Racjonalne podejście do nawożenia wymaga od producenta zbilansowania wszystkich składników zarówno pierwszo, drugoplanowych jak i mikroelementów.

Podstawowe zasady poprawnego nawożenia kukurydzy powinny uwzględniać takie elementy jak:

• krytyczne fazy wzrostu i pobierania składników pokarmowych,
• stanowisko (odczyn i zasobność gleby w składniki pokarmowe, przedplon),
• nawóz pozwalający efektywnie wykorzystać potencjał plonotwórczy roślin,
• termin i technikę aplikacji nawozu.

Od stadium ⁶⁄₈ liścia rozpoczyna się faza największego pobierania składników pokarmowych przez kukurydzę. W tym okresie rośliny wymagają dostatecznego uwilgotnienia gleby, jak i dużej dostępności składników pokarmowych, aby mogły prawidłowo się rozwijać. Maksymalne pobieranie głównych składników pokarmowych jest zróżnicowane i przypada na:

• ⁷⁄₈ tydzień po wschodach – potas,
• ⁷⁄₉ tydzień po wschodach – azot,
• ⁹⁄₁₁ tydzień po wschodach – fosfor.

Foto: W warunkach silnego niedoboru fosforu pojawiają sie purpurowo-czerwonawe przebarwienia liści oraz łodyg.

Nawozy fosforowe, potasowe powinny być dobrze wymieszane z warstwą gleby (10‑20 cm), dlatego nawozy wieloskładnikowe powinny być wysiewane jesienią pod orkę, a na glebach lekkich wiosną pod uprawki przedsiewne. Kukurydza pobiera ponad 3-krotnie więcej potasu niż fosforu, możemy więc zastosować nawozy kompleksowe charakteryzujące się szerszym stosunkiem fosforu do potasu np: Polifoskę^® 4 (P:K-1:2,7) lub Polifoskę^® 5 (P:K-1:2). Jeżeli uprawiamy kukurydzę bez obornika to wówczas możemy wysiać Polifoskę^® PetroPlon dodatkowo zawierającą bor. Z kolei kukurydzę uprawianą na oborniku (szczególnie bydlęcym bogatym w potas) możemy nawozić Polifoską^® 6 lub Polifoską^® M, które mają węższy stosunek fosforu do potasu.

Nawozy azotowe wysiewane są przeważnie w 2 dawkach: przedsiewnie (około ¹⁄₃ całości) i pogłównie (2/3 całości). Do nawożenia przedsiewnego dobrze nadają się nawozy wolnodziałające, a najlepszym nawozem azotowym w uprawie kukurydzy jest mocznik.pl^®. Przedsiewnie możemy również zastosować azot z siarką np. Polifoskę^® 21, ponieważ kukurydza wytwarzając dużą masę plonu pobiera równie duże ilości siarki.

Termin dawki pogłównej powinien być jak najpóźniejszy, jednak jest ograniczony wysokością roślin (do 35 - 40 cm). Gatunek ten duże ilości azotu pobiera w okresie od fazy przed kwitnieniem do fazy wytwarzania kolb. Azot w drugiej dawce wysiewamy w formie mocznika.pl^® tylko na suche rośliny. Zastosowanie innego nawozu azotowego np. saletry amonowej grozi poparzeniem roślin.

Wczesny wysiew nasion pozwala na szybki i głęboki rozwój systemu korzeniowego oraz wcześniejszy zbiór. Siew nasion najlepiej wykonać w ogrzaną ziemię (około 10°C). Naturalnym wskaźnikiem rozpoczęcia siewu kukurydzy jest kwitnienie mniszka lekarskiego (potocznie zwanego mleczem), wczesnych czereśni oraz porzeczek. Siewy zbyt wczesne wpływają na pogorszenie wschodów oraz straty w obsadzie roślin, w szczególności przy chłodnej wiośnie. Siewy późne obniżają dojrzewanie i plony, a kolby gorzej się zawiązują.