W gospodarstwach nie posiadających produkcji zwierzęcej, często to właśnie pozostałości po zbiorze są jedyną substancją organiczną wnoszoną do gleby przez przyoranie. Dlatego jeżeli nie mamy możliwości zakupu obornika to każde resztki pożniwne, czy to będzie słoma (zbożowa, rzepaczana, kukurydziana) czy też liście buraczane powinniśmy traktować jako bardzo cenny nawóz.
Składniki pokarmowe wprowadzane do gleby w resztkach powinniśmy uwzględnić w bilansie nawożenia
Zwłaszcza fosfor, potas, azot i magnez. W zależności od gatunku uprawianej rośliny, jej plonowania i sposobu zagospodarowania resztek, ilości wprowadzonych do gleby składników pokarmowych będą różne (tab. 1).
Tabela 1: Ilości składników pokarmowych wprowadzanych do gleby
| Substancja organiczna* | Składniki pokarmowe [kg/ha] | |||
| N | P2O5 | K2O | Mg | |
| Słoma zbóż | 25 | 15 | 80 | 7 |
| Słoma rzepaczana | 60 | 30 | 150 | 20 |
| Słoma kukurydziana | 50 | 20 | 100 | 10 |
| Liście buraków cukrowych | 150 | 45 | 250 | 40 |
* ilość wprowadzonych składników pokarmowych została wyliczona dla 5 t/ha słomy i 50 t/ha świeżej masy liści buraków cukrowych
Źródło: Szczepaniak W. 2008. Składniki pokarmowe z resztek pożniwnych. Nowoczesna Uprawa 1 (15):53‑56.
Wykorzystanie resztek pożniwnych wymaga przestrzegania kilku zasad decydujących o szybkości ich rozkładu jak i dostępności uwalniających się składników dla roślin następczych
Aby słoma mogła zostać użyta jako nawóz powinniśmy:
- uregulować stosunek C:N w słomie poprzez zastosowanie ok. 6‑8 kg azotu na każdą tonę przyoranej słomy,
- określić plon słomy z hektara
- dobrze rozdrobnić i wymieszać słomę z glebą pamiętając, że do mineralizacji słomy wymagany jest dostęp tlenu, więc im gleba cięższa tym wymieszanie powinno być płytsze.
