Jesienne żółknięcie zbóż – jak zapobiegać niedoborom i wzmocnić rośliny
Jesienią prawidłowo rozwijające się zboża powinny mieć intensywnie zielone liście. To znak, że system korzeniowy funkcjonuje prawidłowo, a rośliny dobrze pobierają składniki pokarmowe. Pojawiające się żółknięcie to wyraźne ostrzeżenie, że plantacja przeżywa stres. Aby nie dopuścić do strat w plonowaniu, należy jak najszybciej ustalić przyczynę i zastosować odpowiednie działania naprawcze. Jednym z głównych czynników wpływających na zmianę barwy liści są niedobory pokarmowe oraz niekorzystny odczyn gleby.
Wpływ pH i niedoboru składników pokarmowych na stan roślin
Kwaśny odczyn gleby ogranicza pobieranie kluczowych pierwiastków, takich jak azot, wapń czy magnez. W takich warunkach żółknięcie liści może pojawić się nawet na stanowiskach zasobnych w składniki mineralne, ponieważ ich przyswajalność spada. Niedobór azotu objawia się najpierw na starszych liściach, które bledną, podczas gdy młodsze pozostają zielone. Wyraźnie widać to w fazie krzewienia, gdy zboża kończą korzystanie z zapasów zgromadzonych w ziarniaku. Z kolei żółknięcie brzegów liści z pozostawieniem zielonego pasa wzdłuż nerwu centralnego to typowy sygnał niedoboru magnezu. Objawy te nasilają się w zagęszczonych fragmentach pola oraz w ścieżkach przejazdowych, gdzie system korzeniowy ma utrudniony rozwój.
Działania naprawcze i nawożenie wieloskładnikowe
Działania interwencyjne i reakcja na niedobory składników pokarmowych występujących jesienią są zazwyczaj utrudnione przez ograniczenia w stosowaniu nawozów azotowych, dlatego ważne jest odpowiednie zaplanowanie nawożenia już na początku sezonu. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie nawozów wieloskładnikowych, które jednocześnie dostarczają azot, fosfor, potas i siarkę. W praktyce rolniczej bardzo dobrze sprawdzają się nawozy wieloskładnikowe takie jak Polifoska® Multi S, które dostarczają roślinom azotu, fosforu, potasu, magnezu, wapnia i łatwo przyswajalnej siarki. Dzięki zbilansowanemu składowi nawóz ten wspiera rozwój systemu korzeniowego, poprawia kondycję roślin i zwiększa odporność na stres, zapewniając lepszy start upraw jesienią i wyższy plon. W przypadku stwierdzenia niedoborów magnezu lub siarki dobrym uzupełnieniem mogą być także opryski dolistne wykonywane aż do pierwszych przymrozków. W sytuacjach poważniejszych deficytów warto rozważyć nawożenie doglebowe w okresie zimowym lub wczesną wiosną nawozami nie zawierającymi azotu. Jeżeli gleba wykazuje kwaśny odczyn, zastosowanie granulowanego wapna może poprawić przyswajalność składników, zwłaszcza w uprawach pszenicy i jęczmienia.
