Prawidłowe nawożenie zwiększa wielkość i „wierność” plonowania roślin, poprawia jakość plonów i żyzność gleby, nie powodując ujemnych skutków w środowisku. Taka definicja obejmuje wiele problemów nawożenia, a więc wymaga szczegółowego komentarza, by jak najskuteczniej osiągnąć dobrodziejstwa wynikające ze stosowania nawozów.

Najwięcej korzyści w wyniku nawożenia uzyskuje się wówczas, gdy jest ono stosowane zgodnie z prawami przyrodniczymi i ekonomicznymi. Prawa ekonomiczne i doświadczenie rolnika wskazują, że należy stosować takie dawki nawozów, których koszt będzie niższy od wartości wzrostu plonów, na skutek tego nawożenia.

Ile więc stosować?

Zmieniające się w latach relacje cen nawozów do cen płodów rolnych wymagają od rolnika elastyczności w podejmowaniu decyzji oraz przestrzegania zasady oszczędnego nawożenia: „tak dużo jak to konieczne, tak mało jak to możliwe”. By przestrzeganie tej zasady było z korzyścią dla rolnika, powinien on znać zasobność gleby i pamiętać o najstarszym prawie nawozowym, które głosi, że wielkość plonu uzyskanego z danego pola zależy od tego składnika pokarmowego, którego w glebie najbardziej brakuje. Ekonomiści zwracają uwagę także na wahania relacji cen nawozów i płodów rolnych i głoszą, że uzasadnione jest stosowanie nawozów w każdych warunkach, bo mając większy plon zawsze będzie wyższy przychód.

Co jeszcze uwzględnić?

O efektywności nawożenia decyduje zbilansowanie nawożenie, optymalne terminy stosowania, dobór form z najlepiej przyswajalnymi składnikami pokarmowymi. Należy kupować nawozy nie na tony, a na kilogramy przyswajalnych składników. Analizę ceny czystego składnika można wykonać korzystając z wygodnego programu kalkulator nawozowy, który poprawnie liczy średnie ważone ceny.

Nawożenie efektywne, znaczy bezpieczne

Im bardziej efektywnie działa zastosowane nawożenie, tym korzystniej wpływa nie tylko na wielkość plonu, ale także na jego jakość i na środowisko. Zbyt wysokie i zbyt niskie dawki powodują obniżenie jakości plonów roślin. Bezpieczne nawożenie uwzględnia więc zasobność gleby, by nawozić składnikami najbardziej deficytowymi oraz uwzględnia zwrot wyprowadzonych z gleby składników pokarmowych wraz z plonami roślin. Na efektywność nawożenia duży wpływ ma także korzystny bilans materii organicznej w glebie i optymalny odczyn gleby, o czym zbyt często zapominamy.

Popatrzmy także na roślinę

Uprawiając coraz lepsze, bardziej doskonałe genetycznie odmiany roślin, nie wykorzystamy ich potencjału plonowania bez odpowiedniego nawożenia. Należy mobilizować rośliny do szybszego wzrostu od początku jej życia, co w przypadku powszechnie uprawianych ozimin oznacza przedsiewne zaopatrzenie roślin w fosfor i potas, a umiarkowane w azot, i tylko w formie amonowej lub amidowej, bo saletrzaną zawsze je rozhartujemy.

Pamiętajmy, że to co rośliny pobiorą (nie tylko azot) we wczesnych fazach rozwoju, kiedy jest dostatek wilgoci, a one „programują” plon, decyduje o wielkości i jakości plonu. Nie można dopuścić, by roślinom brakowało składników pokarmowych zbyt wcześnie, bo zniweczymy trud uprawy. Nie pomogą wydajne odmiany, gdy rośliny są głodne.

Jakie stosowanie jest najskuteczniejsze

O działaniu nawozów decyduje prawidłowa agrotechnika, w tym odpowiednie przygotowanie gleby, zabezpieczające roślinom optymalnie wilgotne i zagęszczone podłoże, przedsiewne nawożenie, terminowy oraz niezbyt gęsty siew ziarna (odstęp pomiędzy ziarniakami w rzędzie powinien wynosić co najmniej 2,6 cm). Fosfor i potas zawsze najlepiej stosować pod pług, by równomiernie rozmieścić składniki pokarmowe w warstwie ornej na głębokość co najmniej 10 cm, bo wtedy mogą być pobierane także po przesuszeniu się wierzchniej warstwy gleby. Jest to najskuteczniejszy sposób budowania potencjału i struktury plonu, a także podstawą wysokiej efektywności nawożenia, nawet przy nie najlepszych relacjach cen nawozów do cen zbóż.

Gdy opóźnienie prac jesiennych uniemożliwia terminowy wysiew nawozów przedsiewnie, czekanie z ich wysiewem do wiosny to poważny błąd. Znacznie lepszym terminem, zwiększającym szanse na dobre działanie fosforu i potasu jest ich stosowanie pogłównie jesienią, możliwie jak najwcześniej po wysiewie ziarna lub nasion, a powierzchniowo skuteczne są tylko formy łatwo przyswajalnego fosforu, czyli w 100% rozpuszczalnego w obojętnym cytrynianie amonu i wodzie, co na krajowym rynku oznacza POLIDAP^®, POLIFOSKA^® i POLIMAG^® S. Dlatego na oziminy, do czasu zamarznięcia gleby można stosować POLIFOSKI.

Zalety Polifosek

Znane od wielu lat Polifoski swą jakością umożliwiają bezpieczne dla jakości plonów i środowiska stosowanie w każdych warunkach. Kilka ważniejszych zalet wymaga przypomnienia:

- azot występuje w formach: amonowej i amidowej, czyli wolno działających. Ta forma azotu zapewnia prawidłowe ukorzenienie roślin i rozwój od początkowych faz rozwoju. Chroni także glebę, w tym wody gruntowe oraz rośliny przed nadmiarem azotanów. Są to więc nawozy przedsiewne jesienne i wiosenne, ale skuteczne także pogłównie;

- zawierają zawsze 100% przyswajalnych form fosforu (rozpuszczalny w obojętnym cytrynianie amonu i wodzie;

- wysoka koncentracja składników w nawozach z POLIC to brak balastu, także metali ciężkich, takich jak: ołów, kadm, rtęć i nikiel;

- wysoka koncentracja i dobór form składników w niewielkim stopniu zmieniają zasolenie gleby, co decyduje o równomiernych wschodach i komforcie wzrostu roślin, także przy niedoborach wilgoci w glebie;

- stałe proporcje składników w poszczególnych granulach oraz jakość granul umożliwia równomierny wysiew nawozów, równomierne uwalnianie składników do roztworu glebowego, a następnie ich pobieranie przez rośliny, a także ogranicza wymywanie składników w głąb profilu glebowego;

- wszystkie nawozy zawierają od 2 do 14% siarki (S), a w przeliczeniu na trójtlenek siarki od 5 do 35% SO₃ w formie rozpuszczalnych w wodzie siarczanów oraz magnez i mikroskładniki.

Inne zalety kompleksowych nawozów z Polic są niższe koszty transportu i przeładunku, mniejsza liczba przejazdów na polu oraz korzystna cena czystego składnika przy wysokiej efektywności nawożenia.

Stosowanie nawozów niskoprocentowych i jednoskładnikowych oraz ich mieszanie, nie gwarantuje równomiernego rozsiania na polu, choć „na oko” tego się nie zauważa. Poza tym stosując nawozy niskoprocentowe wysiewa się nawet ponad dwukrotnie większą masę nawozu, co szkodzi środowisku, przyczyniając się między innymi do niszczenia struktury gleby i możliwości zatrzymywania wody, zaskorupiania się i wzrostu zasolenia gleby, co utrudnia równomierne wschody i rozwój roślin oraz przyspiesza wymywanie składników w głębsze warstwy, a także zakłóca życie biologiczne gleby. Z dużym balastem wnoszone są uciążliwe dla środowiska pierwiastki, które mogą się akumulować w roślinach uprawnych.

Jaki nawóz wybrać?

Na glebach zasobniejszych w potas i gdy przyorano słomę zbóż lub nawóz naturalny, należy zastosować nawóz o węższym stosunku fosforu do potasu (P:K), czyli od 1:1 do 1:1,5, to znaczy przemiennie w latach należy stosować nawóz o stosunku P:K-1:1 (POLIFOSKA^® 8) z nawozami o stosunku P:K-1:1,5 (POLIFOSKA^® 6 lub POLIFOSKA^® M.

Na stanowiskach, gdzie nie przyorano słomy oraz na glebach o niższej zasobności w potas, lepszymi są nawozy o szerszym stosunku potasu (P:K), a jest to: POLIFOSKA^® 5 i POLIFOSKA^® PLUS (P:K-1:2) lub POLIFOSKA^® 4 (P:K-1:2,7), przemiennie z POLIFOSKĄ^® 6.

Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „POLICE” S.A. oferuje szeroką gamę nawozów kompleksowych, by rolnik mógł wybrać odpowiedni skład w zależności od zasobności gleby i uprawianej rośliny, bo trafny wybór nawozu decyduje o sukcesie produkcyjnym i  dbałości o środowisko.