Nawozy naturalne i organiczne to cenne źródło pierwiastków, a także próchnicy, która jest istotna w procesie tworzenia struktury gruzełkowatej gleby. Nawozy te działają kompleksowo na glebę, podnoszą żyzność poprzez wpływ na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne, przy czym powinny być stosowane w taki sposób i w takich dawkach, aby zwarte w nich składniki mogły być maksymalnie wykorzystane.

Nawozy naturalne to odchody zwierząt, obornik, gnojówka i gnojowica, poprzez które wprowadzamy do gleby wiele mikroorganizmów, co znacznie przyspiesza rozkład związków organicznych na składniki dostępne dla roślin. Natomiast nawozami organicznymi nazywamy substancje organiczne i ich mieszaniny, w tym komposty zawierające składniki pokarmowe i substancję organiczną.

Wykorzystanie składników pokarmowych z obornika przez rośliny

Obornik jest nawozem produkowanym ze zmieszanych ze ściółką słomową stałych i płynnych odchodów zwierząt. Wykorzystanie azotu przez rośliny w pierwszym roku  po przyoraniu obornika nie jest duże i wynosi 20‑40%, natomiast w drugim i trzecim roku rośliny wykorzystują dalsze 35‑40%. Pobieranie fosforu przez rośliny w pierwszym roku, kształtuje się podobnie jak azotu (20‑25%), jednak w kolejnych latach dochodzi łącznie do 70%. Potas wykorzystywany jest najlepiej, bo od 60% do nawet 90%. Biorąc pod uwagę uwalnianie składników pokarmowych w latach należy zalecane dawki nawozów mineralnych zmniejszyć o około 25%.

Aby uniknąć znacznych strat, przede wszystkim azotu, ważne jest, aby wywiezione na pola nawozy jak najszybciej przykryć warstwą gleby (najpóźniej następnego dnia po zastosowaniu).