W roślinach uprawnych siarka odgrywa bardzo ważną rolę w metabolizmie białek oraz enzymów, a także syntezie innych ważnych składników pokarmowych. Zapewnienie dostępności siarki dla rzepaku jest bardzo istotne, gdyż zapotrzebowanie na ten pierwiastek rośliny wykazują w trakcie całego sezonu wegetacyjnego.
Siarka w roślinach rzepaku odpowiada za gospodarkę azotową, zatem w przypadku zaniechania stosowania tego pierwiastka w nawożeniu plantacji, bądź zastosowanie go w nieodpowiednim terminie może prowadzić do słabszego wykorzystania azotu z zastosowanych nawozów.
Siarka wspomaga pobieranie azotu
Kluczowymi funkcjami jakie pełni siarka w roślinie rzepaku to przede wszystkim lepsze pobieranie azotu, odporność na atak ze strony patogenów chorobotwórczych oraz szkodników, synteza ligniny, czyli głównego składnika ścian komórkowych, dzięki czemu również rośliny są bardziej odporne na choroby. Siarka, która jest aktywatorem procesów kontrolujących metabolizm azotowy w roślinie, zwiększa szybkość przemiany pobranego przez roślinę azotu w białko. Ponadto, przyczynia się również do lepszego wykorzystania fosforu z nawozów mineralnych oraz wpływa korzystnie na zawartość potasu w roślinach. Prawidłowo odżywione siarką rośliny lepiej kwitną oraz dojrzewają, co w konsekwencji przekłada się na większą wydajność nasion z hektara oraz zawartość oleju w nasionach. Wyższe plonowanie roślin nawożonych siarkę wynika ze zwiększonej efektywności wykorzystania azotu przez rośliny.
Rzepak jest rośliną siarkolubną…
… stąd należy do roślin szczególnie wrażliwych na jej niedobór w glebie. Zapotrzebowanie roślin rzepaku jest nawet ponad trzykrotnie wyższe niż zbóż. Szacuje się, że całkowite zapotrzebowanie roślin rzepaku na siarkę w formie SO3, wynosi 20 - 30 kg /tonę nasion wraz z masą plonu ubocznego. Z zasobów glebowych rzepak jest w stanie pobrać około 50 kg/ha siarki. Jeśli więc zakładamy plon nasion na poziomie 5 ton z 1 ha, roślina rzepaku pobierze 100‑150 kg/ha SO3. Resztę powinniśmy uzupełnić stosując przedsiewnie zawierające w składzie siarkę, tj. Polifoska 21. Taką ilość siarki rośliny są w stanie pobrać jedynie poprzez system korzeniowy. Dostarczenie tego składnika dolistnie jest mniej efektywne i pokrywa zapotrzebowanie roślin na siarkę tylko w małej części. Niestety około 70% gleb w Polsce wykazuje niedobór siarki przyswajalnej. Ma to przełożenie na pogorszenie plonowania, gorszą jakość oraz mniejszą odporność na choroby wszystkich roślin, w tym również siarkolubnych takich jak rzepak.
Dobrać odpowiedni nawóz
Najczęściej nawożenie siarką wykonuje się przy okazji nawożenia innymi składnikami pokarmowymi, zwłaszcza azotem, magnezem i potasem. W celu doboru odpowiedniego nawozu należy sprawdzić zapis zawartości siarki na opakowaniu oraz formę w jakiej ten pierwiastek przedstawiono: pierwiastkowej (S), trójtlenku siarki (SO3) czy w formie SO4. Wg przepisów zawartość siarki powinna być podana w formie S lub SO3. Jeżeli jednak producent nie umieścił na opakowaniu takiej informacji, możemy w prosty sposób sami przeliczyć korzystając z przeliczników, zawartych w poniższej tabeli. Na przykład POLIFOSKA 21 zawiera 35% trójtlenku siarki (SO3) co oznacza w przeliczeniu na S: 35% SO3 × 0,4 = 14% S rozpuszczalnej w wodzie, w formie siarczanu. Rozpuszczalność siarki w wodzie jest bardzo ważna - oznacza, że siarka jest łatwo dostępna dla roślin. Aplikacja nawozów doglebowych zawierających siarkę jest dużo bardziej opłacalna niż aplikacja dolistna. Dawka zastosowanej siarki zależy głównie od dawki azotu. Ustalając dawkę nawozu należy pamiętać, że dla roślin siarkolubnych tj. rzepak ozimy stosunek azotu do siarki (N:S) powinien wynosić 7:1, do nawet 5:1.
Tabela 1. Współczynniki do przeliczania siarki na formę nawozu i formę nawozu na siarkę
| Składnik | Mnożnik | Składnik | Mnożnik |
| S na SO2 | 2,000 | SO2 na S | 0,500 |
| S na SO3 | 2,500 | SO3 na S | 0,400 |
| S na SO4 | 3,000 | SO4 na S | 0,330 |
| S na K2SO4 | 5,438 | K2SO4 na S | 0,184 |
| S na CaSO4 | 4,250 | CaSO4 na S | 0,235 |
Źródło: Adam Grześkowiak - Vademecum nawożenia, 2013
Jak rozpoznać, że roślinom brakuje siarki?
Symptomy niedoboru siarki na plantacji rzepaku można zauważyć zarówno jesienią na młodych roślinach, jak i w późniejszym czasie na kwiatach i łuszczynach. Oznaki niedoboru siarki w pierwszej kolejności można zaobserwować na najmłodszych górnych liściach. Wynika to ze słabego przemieszania się jej w roślinie, gdyż jest bardzo wolno transportowana ze starych do nowo tworzących się organów. Niedobór można wówczas zidentyfikować po jasnozielonych lub żółtych chlorozach oraz marmurkowatości widocznej na młodych liściach. Z czasem przy pogłębiającym się braku siarki chlorozy mogą zmieniać zabarwienie na czerwone lub fioletowe, co można pomylić z niedoborami azotu, przy czym w tym przypadku symptomy niedoboru w pierwszej kolejności pojawiają się na starszych liściach.
Niedobór siarki może pojawić się również w późniejszym okresie wegetacji, szczególnie podczas kwitnienia. Wówczas rozpoznamy go po mniejszym i mniej zbitym kwiatostanie oraz charakterystycznym wyraźnie jaśniejszym kolorem płatków, które przy silnym niedoborze przybierają białą barwę. Natomiast na łuszczynach można zaobserwować ich znaczne skrócenie, fioletowoczerwone wybarwienie oraz mniejszą ilość nasion w porównaniu do łuszczyn u roślin dobrze odżywionych siarką.
Przenawożenie
Siarka powinna być dostarczona roślinom rzepaku w odpowiedniej ilości, gdyż przenawożenie tym pierwiastkiem może powodować niepożądane skutki zarówno dla roślin jak i dla gleby. Nadmiar siarki może bowiem przyczynić się do wzrostu zakwaszenia gleby, wzrostu zawartości glukozynolanów w śrucie, częściowo w oleju oraz biopaliwach, a także może negatywnie oddziaływać na środowisko.
