Obecnie pozostała nam do wysiania II - pogłówna dawka azotu. Jednak panująca na zewnątrz aura znów rozczarowuje. W wielu rejonach kraju jest bardzo sucho, a przy braku opadów i wilgoci w glebie nawożenie doglebowe nie ma najmniejszego sensu. Pozostaje nam jedynie czekać na deszcz. Musimy jednak mieć świadomość, że zarówno nadmierne, jak i zbyt późne nawożenie azotem zmniejsza zawartość cukru w korzeniach, a zwiększa zawartość związków melasotwórczych (tj. azotu α-aminowego, sodu oraz potasu odpowiedzialnych za wydajność cukru).
W przypadku suszy azot możemy podać dolistnie
Spośród wszystkich składników odżywczych azot wywiera największy wpływ na wielkość i jakość plonu buraka cukrowego. Wielkość jego dawki wprowadzonej w nawozach doglebowych zależy od wielu czynników, jednak co do terminu zastosowania przyjmuje się, że pierwszą część należy podać przedsiewnie pod zestaw uprawowy, z kolei drugą pogłównie w fazie 2‑4 par liści właściwych. Zaleca się wysiać ją w ilości nie większej niż 50 kg N/ha, najlepiej w postaci nawozów azotowych wzbogaconych o bor np. Salmag z borem® lub Saletrzak z borem 27 + B Standard. Jednak w warunkach niedoboru wilgoci w glebie oraz braku wystarczających opadów stosowanie azotu pogłównie w nawozach stałych nie jest uzasadnione. Warto więc wspomóc rośliny przede wszstkim dokarmianiem dolistnym, aby nie spowalniać ich wzrostu.
W przypadku suszy glebowej zastosuj azot dolistnie
Burak cukrowy dobrze reaguje na dolistne dokarmianie mocznikiem (mocznik.pl®), nawet kilkakrotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego, począwszy od fazy 4 – 6 liści do zwarcia międzyrzędzi. Jeśli zdecydujemy się poprawić kondycję buraka cukrowego dokarmianiem dolistnym należy uważać na stężenie roztworu mocznika, aby nie przekroczyło 6% czyli 6 kg/100 litrów wody oraz na warunki pogodowe, w których wykonujemy zabieg. Najczęściej stosuje się 5 – 6% roztwór mocznika, czyli 5‑6 kg/100 litrów wody w godzinach wieczornych, aby uniknąć poparzenia liści, które mogą pojawiać się w warunkach dużego nasłonecznienia, w czasie suchej pogody oraz niskiej wilgotności powietrza.
Magnez i siarka to zgrany duet
Oprócz azotu, burak do prawidłowego rozwoju potrzebuje magnezu oraz siarki, zwłaszcza, że gleby w naszym kraju są słabo zasobne w te pierwiastki. Niedobory magnezu mogą pojawiać się na glebach lekkich i kwaśnych, a także alkalicznych lub nadmiernie nawożonych potasem. Z kolei niedobór siarki można zaobserwować na roślinach wysianych na glebach lekkich a także wczesną wiosną. Jeśli nie zastosowaliśmy magnezu i siarki doglebowo wskazane jest dokarmianie buraka tymi pierwiastkami za pomocą siedmiowodnego siarczanu magnezowego w postaci 5 % roztworu, czyli (podobnie jak w przypadku stosowania mocznika) 5 kg nawozu na 100 litrów wody.
Tabela 1. Terminy i dawki stosowania nawozów dolistnych w buraku cukrowym
Nawóz | Terminy zabiegów dolistnych | |||
faza 4 – 6 liści właściwych | 7 – 10 dni po pierwszym oprysku | 8 – 12 dni po drugim oprysku | przed zwarciem międzyrzędzi | |
Roztwór mocznik.pl® [%] | 6 | 6 | 6 | 6 |
Siarczan magnezu 7-wodny [%] | - | 5 | 5 | - |
Bor i Mangan | + | - | + | + |
Przy czterokrotnym zabiegu w ilości 200 l cieczy roboczej na ha możemy zastosować łącznie 48 kg mocznika tj. 22 kg N/ha. Natomiast podczas dwukrotnego zastosowania siedmiowodnego siarczanu magnezu dostarczamy roślinie 3,2 kg MgO oraz 2,6 kg S/ha.
Niedostatek boru powoduje spadek plonowania
Buraki wyraźnie reagują spadkiem plonowania na niedobór boru (B). Silny deficyt może powodować spadek plonu korzeni nawet do 40 – 50 % oraz zawartości cukru o 3 – 4 %. Pełni on bowiem bardzo ważną rolę w gospodarce wodnej rośliny, transpiracji i oddychaniu. Niedobór tego pierwiastka spowalnia rozwój systemu korzeniowego, przez co w warunkach długotrwałej suszy utrudnione staje się pobieranie odpowiedniej ilości składników pokarmowych oraz wody. Charakterystyczne objawy silnego niedoboru boru zauważalne są dopiero na starszych liściach, w postaci zgorzeli liści sercowych (wydłużone i skręcone najmłodsze liście, w późniejszym czasie brunatnienie, czernienie i obumieranie liści sercowych) oraz w zaawansowanym etapie choroby - suchej zgnilizny korzeni (czernienie i gnicie górnej części główki korzenia, widoczne charakterystyczne pęknięcia korzenia).
Bor podaj kilkakrotnie w ciągu sezonu
Do wyprodukowania 10 t korzeni, burak potrzebuje od 80 do 110 g boru (oczywiście biorąc pod uwagę odpowiedni plon liści). Jeśli nie wprowadziliśmy boru w nawożeniu podstawowym np. stosując nawóz POLIFOSKA®PETROPLON , Saletrzak 27 standard z borem, Salmag z borem®, możemy przede wszystkim podać ten pierwiastek dolistnie. Kilkukrotną aplikację boru nalistnie przyjmuje się już za standard w agrotechnice tej uprawy. Z uwagi na fakt, że bor pobierany jest bardzo powoli i prawie w ogóle nie przemiesza się w roślinie, musi być podawany systematycznie i na bieżąco. Jednorazowo można dostarczyć burakom 70 – 150 g/ha boru.
Mangan – też jest lubiany przez buraka cukrowego
Dobre zaopatrzenie roślin w mangan wpływa na wzrost plonu oraz jakość korzeni. Pierwiastek ten zwiększa trwałość chorofilu, bierze udział w przemianach azotu w roślinie oraz wspomaga pobieranie fosforu i żelaza z gleby. Jego zła przyswajalność przez rośliny buraka związana jest z długotrwałym brakiem opadów atmosferycznych, prowadzących do suszy oraz ze wzrostem pH gleby (wapnowanie lub uprawa na glebach o odczynie obojętnym lub zasadowym). Objawy deficytu manganu widoczne są na blaszkach liściowych buraka, pomiędzy nerwami w postaci małych plamek o zabarwieniu cytrynowym. Z czasem cały liść żółknie, jedynie nerwy liścia pozostają zielone. Przy silnym niedoborze roślina ma pokrój strzelisty, a brzegi blaszek zwijają się do środka.
Niedobór manganu wpływa negatywnie na plon korzeni …
… oraz zawartość w nich cukru, co dla buraka ma kluczowe znaczenie. Dodatkowo zwiększa również zawartość azotu szkodliwego, niekorzystnie wpływając tym samym na wydatek cukru. Dokarmianie dolistne należy przeprowadzić podobnie jak w przypadku boru 2‑3 krotnie w trakcie wegetacji, począwszy od fazy 4‑6 liści buraka, aż do fazy zakrycia międzyrzędzi.
Pamiętajmy, że maksymalną skuteczność dokarmiania dolistnego buraka cukrowego osiągniemy jedynie w warunkach zasobności gleby co najmniej na średnim poziomie, wysokiego stanu kultury gleby, wykonując zabieg w odpowiednim czasie (fazy krytyczne) i dawce, gdy rośliny są zdrowe, niezwiędnięte, w godzinach rannych lub popołudniowych.